“`html
Yapay Zekâ ve Kadın Zirvesi'nden Çarpıcı Tavsiyeler
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Emine Erdoğan, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, konuk ülke bakanları, KADEM Mütevelli Heyet Başkanı Sümeyye Erdoğan Bayraktar ve KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu'nun katılımıyla gerçekleştirilen zirve, 2 gün boyunca “Yapay Zekâ ve Kadın” teması etrafında birçok önemli konuyu gündeme getirdi. Dünya genelinden akademisyenler, uzmanlar ve araştırmacılar, yapay zekânın cinsiyet eşitliği üzerindeki etkilerini derinlemesine tartıştı.
7 Öneri ile Zirve Sonuç Bildirisi
Zirve sonrası yapılan sonuç bildirisi, KADEM Savunuculuk ve Araştırmalar Departmanı Direktörü Dr. Betül Özel Çiçek ve KADEM Akademik Danışma Kurulu Üyesi Dr. Ravza Altuntaş Çakır tarafından kamuoyuna duyuruldu. Bildiride vurgulanan yedi ana başlık şu şekildedir:
- Cinsiyete Duyarlı Yapay Zekâ Girişimlerine Yatırım Yapılması
- Cinsiyet Uçurumunu Kapatmak İçin Yapay Zekâdan Yararlanılması
- Yapay Zekâda Önyargının Azaltılması
- Yapay Zekâda Kadın Liderliğinin Desteklenmesi
- Araştırmalarda Cinsiyet Adaletinin Teşvik Edilmesi
- En İyi Uygulamalar Rehberi Oluşturulması
- Demokratik Hukuk ve Politika Yapımı
Demokratik İlerleme ve Sürdürülebilirlik Vurgusu
Bildiride şu ifadelere de yer verildi: “Belirtilen eylem planını hayata geçirerek, hem yenilikçi hem de kapsayıcı bir yapay zekâ ortamı yaratmayı ve demokrasiyi besleyen adil bir ilerleme sağlamayı amaçlıyoruz. Bu yaklaşım, yapay zekânın toplumsal faydalar için güçlü bir dönüşüm aracı olmasını sağlayacaktır.”
Zirvenin sonuç bildirisinin tam metni aşağıda yer almaktadır:
6. Kadın ve Adalet Zirvesi Sonuçları
2024 yılında düzenlenen 6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi, “Yapay Zekâ ve Kadın” temasıyla, yapay zekâ teknolojilerinin cinsiyet adaletine olan katkıları üzerine çeşitli konuları ele aldı. Zirve, yapay zekânın etik, politika ve kadın refahı üzerine etkilerini irdeleyen altı oturumdan oluştu. Bu süreçte, yapay zekânın toplumsal eşitliği sağlama potansiyeli üzerinde de tartışmalar yapıldı.
Teknolojik yenilikler hızla gelişirken, yapay zekâ sadece bir araç olmanın ötesine geçiyor ve gündelik yaşamı yeniden şekillendirme gücüne sahip. Ancak, bu durum, bazı riskleri de beraberinde getiriyor; örneğin, otoriter bir güç haline dönme tehlikesi gibi.
Ayrıca, yapay zekâ uygulamalarında kadınların temsili oldukça önemlidir. Küresel çapta kadın düşmanlığı ve ataerkil normlar, bu bağlamda üstesinden gelinmesi gereken ciddi meseleler olarak karşımızda durmakta. Bu noktada, yapay zekâ teknolojilerinin hem toplumsal faydalara yönelik bir araç, hem de ayrımcılığı artıran bir unsurlar olarak kullanılması durumu dikkat çekmektedir.
Yapay zekânın kadınları ve diğer toplumsal kesimleri daha adil bir şekilde temsil etmesi sağlanmalı ve bu kapsamda disiplinler arası bir yenilik sağlanmalıdır. Bilgi sistemlerimizi yeniden tanımlayan bu büyük değişimin, kadının güçlendirilmesi bağlamında nasıl şekilleneceği oldukça önemlidir.
Karşılıklı yaşamı artırmak ve insan onurunu korumak adına doğaya, dünyaya ve kaynaklara duyarlı bir yaklaşım geliştirmek gerekmektedir. Yapay zekânın sunduğu potansiyelin tam anlamıyla hayata geçirilmesi için önyargıları ortadan kaldırmak ve bu teknolojilerin insanlık yararına kullanılmasını sağlamak kaçınılmazdır.
KADEM, yapay zekâ ve kadın çalışmaları konularında, belirlenen sorunlara çözüm bulmanın ötesinde geleceğe yönelik politikaların şekillendirilmesine katkı sunacak bir perspektif geliştirmiştir. Yapay zekânın cinsiyet adaletini ilerletirken, insan hakları ve temel özgürlükleri koruyacak şekilde ele alınması gerektiği vurgulamaktadır.
Önerilerimiz
- Cinsiyete Duyarlı Yapay Zekâ Girişimlerine Yatırım Yapılması: Kadınların sorunlarına dair veri toplanması ve bu konuda farkındalık yaratılması için özel fonlar sağlanmalıdır.
- Cinsiyet Uçurumunu Kapatmak İçin Yapay Zekâdan Yararlanılması: Yapay zekâ, kadınların güçlenmesi için büyük bir potansiyele sahip; bu potansiyelin gerçekleştirilmesi için gerekli politikaların oluşturulması şarttır.
- Yapay Zekâda Önyargıların Giderilmesi: Önyargıları önlemek amacıyla gereken proaktif adımlar atılmalıdır.
- Yapay Zekâda Kadın Liderliğinin Desteklenmesi: Kadınların yapay zekâ alanındaki temsili artırılmalı ve onların faaliyetlerinin desteklenmesi sağlanmalıdır.
- Araştırmalarda Cinsiyet Adaletinin Teşvik Edilmesi: Cinsiyet adaletinin sağlanması için kadınların daha fazla temsil edilmesi gerekmektedir.
- En İyi Uygulamalar Rehberi Oluşturulması: Yapay zekâ süreçlerine dahil edilecek kadınların ve diğer grupların katılımını destekleyen bir rehber hazırlanmalıdır.
- Demokratik Hukuk ve Politika Oluşturulması: Adaletli bir yapay zekâ yönetişimi için kapsayıcı bir karar alma yapısı gereklidir.
Sonuç
Gelecekte yaşayacağımız dünyayı, şimdi tasarladığımız yapay zekâ teknolojileri belirleyecektir. Amacımız, bu eylem planını hayata geçirerek, hem kapsayıcı hem de yenilikçi bir yapay zekâ ortamı yaratmak, demokrasiyi besleyen sürdürülebilir bir ilerleme sağlamaktır. Bu yaklaşım, yapay zekânın tüm toplumsal katmanların faydasına olacak şekilde dönüşmesi için güçlü bir araç haline gelecek ve eşit fırsatlar sunacaktır.
Yapay zekâ ile ilgili etik, yasal ve sosyal etkiler, şeffaflık ve hesap verebilirlik öncelikleri doğrultusunda ele alınmalıdır. Böylece, herkesin gelişebileceği dinamik, kapsayıcı ve ileri görünümlü bir dijital dünya oluşturulmasına katkıda bulunmuş olacağız.
“`
